ศาสตร์เกษตรดินปุ๋ย-ขอบคุณแหล่งข้อมูล : หนังสือพิมพ์เดลินิวส์
วันจันทร์ 9 มิถุนายน 2557 เวลา 00:00 น.
หลังจากที่กรมส่งเสริมสหกรณ์ได้เข้าไปส่งเสริมสนับสนุนด้านการนำหลักการสหกรณ์เข้าไปใช้ในการบริหารจัดการกลุ่มฯ ทำให้เกษตรกรสามารถสามารถแก้ไขปัญหาด้านการตลาดได้อย่างเป็นระบบ
แม้ว่าภาคตะวันออกของไทย ซึ่งถือได้ว่าเป็นแหล่งผลิตไม้ผลที่สร้างชื่อให้ประเทศไทยเป็นอย่างมาก โดยเฉพาะ ทุเรียน เงาะ มังคุด และลองกอง โดยในแต่ละปีจะมีผลผลิตออกมาในปริมาณมาก สร้างรายได้ให้เกษตรกรจำนวนมหาศาล ทว่าปัญหาที่ตามมาก็คือการให้ผลผลิตของผลไม้บางชนิดกระจุกตัวอยู่ในช่วงเดียวในปริมาณมาก ระบายสู่ตลาดไม่ทัน ส่งผลให้ราคาผลผลิตตกต่ำ โดยเฉพาะเงาะและมังคุด ซึ่งในแต่ละปีมักจะประสบปัญหาในเรื่องของผลผลิตล้นตลาดและขายได้ในราคาที่ไม่คุ้มต้นทุนการผลิตอยู่เสมอ
หลังจากที่กรมส่งเสริมสหกรณ์ได้เข้าไปส่งเสริมสนับสนุนด้านการนำหลักการสหกรณ์เข้าไปใช้ในการบริหารจัดการกลุ่มฯ ทำให้เกษตรกรสามารถสามารถแก้ไขปัญหาด้านการตลาดได้อย่างเป็นระบบ ด้วยการรวมกลุ่มและเชื่อมโยงกันเป็นเครือข่าย อีกทั้งมีการควบคุมการผลิตตั้งแต่ในระยะเริ่มปลูกจนถึงระยะเวลาเก็บเกี่ยว พร้อมทั้งมีการรวบรวมผลผลิตและคัดเกรดผลไม้ ทำให้ผลผลิตของสหกรณ์มีคุณภาพผ่านการรับรองมาตรฐาน จนได้รับการยอมรับจากผู้บริโภคเป็นอย่างมาก ซึ่ง สหกรณ์การเกษตรทุ่งควายกิน จำกัด อ.แกลง จ.ระยอง เป็นตัวอย่างสหกรณ์ที่มีระบบการบริหารจัดการผลไม้ได้ประสบผลสำเร็จอีกแห่งหนึ่งของภาคตะวันออก
นางสาวปิยะนันท์ ประกอบกิจ ผู้จัดการสหกรณ์การเกษตรทุ่งควายกิน จำกัด กล่าวว่า เมื่อก่อนตนเองซึ่งประกอบอาชีพทำสวนผลไม้ซึ่งเป็นอาชีพที่ทำมาตั้งแต่สมัยปู่ย่าตายาย แต่มาระยะหลัง ๆ ต้องประสบปัญหาในเรื่องการผลิตผลไม้ โดยก่อนที่จะมีการรวมกลุ่มจัดตั้งเป็นสหกรณ์การเกษตรทุ่งควายกิน จำกัด นั้น ชาวบ้านส่วนใหญ่ในพื้นที่เขตอำเภอแกลง จังหวัดระยอง จะประกอบอาชีพทำสวนผลไม้ท้องถิ่น อาทิ มังคุด เงาะ ทุเรียน สละและลองกอง ประสบกับปัญหาเรื่องมาตรฐานการผลิต และการตลาด ผลผลิตราคาตกต่ำ ด้วยภาวะปัจจัยความต้องการทางการตลาดไม่สอดคล้องกับคุณภาพและปริมาณผลผลิตของเกษตรกร แต่หลังการก่อตั้งสหกรณ์ฯ ได้ประมาณ 5 ปี ด้วยการนำหลักการสหกรณ์เข้ามาใช้ในการบริหารจัดการ ส่งผลให้ปัจจุบันนี้ สหกรณ์ฯสามารถวางแผนการผลิต จนได้ผลผลิตที่มีคุณภาพได้มาตรฐานเป็นที่ยอมรับจากผู้บริโภค นอกจากนี้ยังสามารถบริหารจัดการด้านการตลาดได้อย่างมีประสิทธิภาพ สร้างความเชื่อมั่นให้กับสมาชิก ทำให้สหกรณ์ฯมีความมั่นคง สมาชิกมีความเป็นอยู่ที่ดีขึ้นมากกว่าเมื่อก่อนเป็นอย่างมาก
ปัจจุบัน สหกรณ์ทุ่งควายกิน จำกัด มีสมาชิกจำนวน 200 คน ทั้งนี้สหกรณ์ฯจะทำหน้าที่เป็นศูนย์กลางในการรับซื้อผลผลิตของสมาชิก รวมถึงเครือข่ายสหกรณ์ในจังหวัดระยองและพื้นที่ใกล้เคียง เพื่อส่งจำหน่ายไปยังกลุ่มผู้บริโภค ทั้งในและต่างประเทศ เฉลี่ยปริมาณผลผลิต 600–800 ตันต่อปี ซึ่งตลาดใหญ่ภายในประเทศจะเป็นเครือข่ายสหกรณ์ทั่วประเทศที่รับซื้อผลผลิตไปจำหน่ายต่อ และมีการคัดเกรดมังคุดเพื่อส่งให้ผู้ส่งออกส่งจำหน่ายไปยังประเทศเวียดนามและสาธารณรัฐประชาชนจีน ปริมาณเฉลี่ย 200 ตันต่อปี
“การรวมตัวจัดตั้งเป็นสหกรณ์การ เกษตรทุ่งควายกิน จำกัด ส่งผลให้ปัจจุบันสมาชิกสหกรณ์และเครือข่ายเกษตรกรในพื้นที่สามารถมีรายได้ที่มั่นคงในการจำหน่ายผลผลิต มังคุด เงาะ ทุเรียน ไม่ต้องประสบกับปัญหาผลไม้ราคาตกต่ำ เนื่องจากระบบสหกรณ์สามารถบริหารจัดการให้มีการวางแผนการผลิตให้ได้ผลผลิตที่มีคุณภาพและทราบถึงปริมาณผลผลิตในแต่ละช่วงของฤดูการเก็บเกี่ยว จึงส่งผลให้สามารถวางแผนในการระบายสินค้าสู่ผู้บริโภคได้อย่างชัดเจนยิ่งขึ้น ซึ่งปัจจุบันผลผลิตจะถูกนำมาคัดเกรดในการตั้งราคาจำหน่าย โดยสหกรณ์ฯ จะรับซื้อผลผลิตที่มีคุณภาพตามมาตรฐานรับรองคุณภาพกับคู่ค้า เพื่อให้ผลผลิตทุกขนาดจำหน่ายได้ทั้งหมด แก้ไขปัญหาให้สมาชิกและเครือข่ายสหกรณ์ในพื้นที่ ไม่ต้องนำผลผลิตตกเกรดไปจำหน่ายเองในราคาขาดทุน และไม่ต้องประสบกับปัญหาการถูกกดราคาในช่วงผลผลิตล้นตลาด”
ระบบสหกรณ์ยังส่งผลต่อการ บริหารจัดการขนส่งผลผลิตสู่ผู้บริโภคได้อย่างมีประสิทธิภาพด้วยการเชื่อมโยงเครือข่ายกับสหกรณ์ที่มีศูนย์กระจายสินค้าสหกรณ์ ในจังหวัดภาคเหนือ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ซึ่งศูนย์กระจายสินค้าสหกรณ์นี้ กรมส่งเสริมสหกรณ์ได้ผลักดันให้สหกรณ์ทุกจังหวัดที่มีความพร้อมและมีศักยภาพ จัดตั้งเป็นศูนย์กระจายสินค้าสหกรณ์ประจำจังหวัด เพื่อช่วยระบายผลผลิตและเป็นศูนย์กลางในการจำหน่ายสินค้าสหกรณ์ให้กับสหกรณ์ผู้ผลิตสินค้าจากจังหวัดต่าง ๆ โดยส่งเสริมให้สหกรณ์ผู้ผลิตสินค้ากับสหกรณ์ผู้ซื้อ ได้เชื่อมโยงธุรกิจซื้อขายร่วมกันในลักษณะเครือข่ายสหกรณ์ โดยกรมส่งเสริมสหกรณ์ได้สนับสนุนงบประมาณในการจัดซื้อรถบรรทุกขนส่งผลผลิตให้กับศูนย์กระจายสินค้าสหกรณ์ เพื่อส่งเสริมระบบขนส่ง ทำให้สามารถจัดส่งผลผลิตได้ตรงตามเป้าหมาย ทันเวลา ผลผลิตไม่เน่าเสียก่อนถึงมือผู้บริโภค ซึ่งสะท้อนให้เห็นว่าระบบสหกรณ์สามารถเข้ามาช่วยเพิ่มประสิทธิภาพในการผลิตและจำหน่ายผลไม้ให้กับเกษตรกรได้อย่างชัดเจน
การรวมกลุ่มโดยมีสหกรณ์เป็นศูนย์ กลางจึงส่งผลให้เกษตรกรในอำเภอแกลง จังหวัดระยอง สามารถแก้ไขปัญหาด้านการผลิตและการตลาดผลไม้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ โดยสหกรณ์จะเป็นศูนย์กลางในการรวบรวมผลผลิตของเกษตรกรมาคัดเกรดส่งจำหน่ายสู่ผู้บริโภคทั้งในประเทศและต่างประเทศ ผ่านช่องทางกลไกการสร้างเครือข่าย ซึ่งสามารถระบายสินค้าสู่ตลาดที่มีความต้องการผลผลิตของเกษตรกร นอกจากนี้สหกรณ์สามารถวางแผนการจำหน่ายผลผลิตได้อย่างเป็นระบบ จึงสามารถช่วยแก้ไขปัญหาสินค้าล้นตลาด ราคาตกต่ำได้อย่างยั่งยืนด้วยระบบสหกรณ์.
